KKM’de Düşüş: Piyasa Üzerindeki Baskı Azalıyor
Merkez Bankası'nın bir yılı aşkın süredir attığı adımlar sayesinde kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarındaki düşüş hızla devam ediyor. QNB Finansbank ekonomistlerine göre, KKM stokları yılsonunda 25 milyar dolara kadar inerek piyasa üzerindeki baskıyı ciddi anlamda hafifletecek. Bu değerlendirmeler, yeni ekonomi yönetiminin uyguladığı vergi avantajlarının kaldırılması ve faiz üst sınırlarının indirilmesi gibi adımlarla destekleniyor.
KKM’den Kurtulma Stratejisi ve Yansıması
QNB Finansbank'ın ekonomistleri Erkin Işık, Deniz Çiçek ve Kaan Özçelikkale'nin geliştirdiği modele göre, KKM'nin sona erme tarihi hesaplandı. Haziran sonunda 66,8 milyar dolar olan KKM stok tutarı, Temmuz ortasında 62,5 milyar dolara geriledi. Bu düşüşün yılsonuna kadar devam etmesi halinde, KKM'nin TCMB bilançosu ve parasal göstergeler üzerindeki baskısının belirgin şekilde azalması bekleniyor.
BDDK Verileri ve Haftalık Tahminler
Ekonomistler, analizlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından haftalık olarak açıklanan TL bazındaki KKM verilerine dayandırdı. Ayrıca, Merkez Bankası’nın döviz karşılığı stok verileri de aylık olarak değerlendirildi. Bu şekilde, haftalık KKM yenileme oranlarını hesaplayarak stok KKM’nin gelecekteki seyrini tahmin ettiler.
KKM'nin Parasal Genişleme Üzerindeki Etkisi
Kur korumalı mevduat, kurların yükseldiği dönemlerde Merkez Bankası’nın para politikalarının etkinliğini azaltıcı bir unsur olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle KKM’den kurtulma çalışmaları, bir yıldan fazla süredir çeşitli düzenlemelerle devam ediyor.
Düzenlemeler ve Getirilerdeki Değişiklikler
1 Temmuz’dan önce KKM ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnası kaldırıldı. Ayrıca 17 Temmuz’da, TCMB KKM hesaplarına uygulanan faiz alt sınırını politika faizinin %80’inden %70’ine düşürdü. Böylece 22 Temmuz’dan itibaren geçerli olmak üzere KKM’nin faiz alt sınırı %40’tan %35’e indirildi.
Geçen Haftaki Düşüş ve Gelecek Beklentiler
Ekonomistlerin hesaplamalarına göre Temmuz ayının son haftasında haftalık KKM itfa tutarları 6,5 milyar dolar seviyelerine çıkacak. Eğer yenileme oranları düşük kalırsa, haftalık düşüş 3 milyar dolar civarında olacak. Bu eğilim, KKM’deki çözülme hızını daha da artıracak.
Döviz Mevduatına Kayış İhtimali
Küçük bir kısmının döviz mevduatına kayması muhtemel olsa da, bu durum TCMB’nin döviz alım hızını ve döviz mevduatındaki düşüşü yavaşlatabilir. QNB Finansbank ekonomistlerine göre, KKM’deki düşüşün devam etmesi, finansal istikrar ve para politikasının etkinliği açısından büyük önem taşıyor. Ayrıca, TCMB bilançosunda KKM dahil net döviz pozisyonunun ve yurtiçi yerleşikler tarafında KKM dahil toplam döviz yatırımlarındaki iyileşmenin sürmesi bekleniyor.
KKM Hakkında En Merak Edilen Sorular
KKM Neden Bu Kadar Önemli?
KKM'nin önemi, kurların yükseldiği dönemlerde Merkez Bankası'nın para politikalarının etkinliğini azaltabilmesinden kaynaklanıyor. Kur korumalı mevduat hesapları, döviz kurundaki dalgalanmalara karşı yatırımcıları korumayı amaçlıyor. Bu nedenle, KKM'den kurtulma çalışmaları finansal istikrarın sağlanması ve ekonomi yönetiminin güvenilirliğinin artırılması açısından kritik rol oynuyor. Bu kapsamda KKM’nin, TCMB bilançosu ve parasal göstergeler üzerindeki baskısının azaltılması, ekonomi yönetiminin amaçlarından biridir. Yapılan düzenlemeler ve stratejik adımlar ile bu hedeflere ulaşılmaya çalışılmaktadır.
KKM'de Faiz Düzenlemeleri Hangi Değişiklikleri İçeriyor?
Son düzenlemeler, KKM hesaplarına uygulanan faiz alt sınırının değiştirilmesini içeriyor. Örneğin, 17 Temmuz’da TCMB tarafından KKM hesaplarına uygulanan faiz alt sınırı politika faizinin %80’inden %70’ine düşürüldü. Ayrıca 22 Temmuz’dan itibaren geçerli olmak üzere, KKM'nin faiz alt sınırı %40’tan %35’e indirildi. Bu düzenlemeler, ekonomik dengeleri sağlama ve piyasa üzerindeki baskıyı hafifletme amacı taşıyor. Faiz alt sınırının indirilmesiyle, KKM hesaplarının cazibesi azalmış ve dolayısıyla yatırımcılar farklı yatırım araçlarına yönelebilir hale gelmiştir.
Resmi Gazete'de Yayımlanan KKM Stopaj Oranı Yüzde Kaç Oldu?
Kur korumalı mevduata vergi avantajı kaldırıldı ve %5 ile %7,5 arasında stopaj uygulanması kararlaştırıldı. Resmi Gazete'ye göre, 6 ay vadeli KKM'ye %7,5, 1 yıla kadar vadeli KKM'ye ise %5 stopaj uygulanacak. Aynı oranlar altın dönüşümlü hesaplar ve kur korumalı katılım hesapları için de geçerli olacak. 1 Temmuz'da kur korumalı mevduat ve katılım hesaplarına kurumlar vergisi istisnası da kaldırılmıştı.
